Οι εκλογικοί κατάλογοι μας δίνουν ένα πλήθος ονοματολογικών, κοινωνικών και άλλων πληροφοριών. Δύο από τους παλαιότερους (ίσως οι παλαιότεροι) εκλογικοί κατάλογοι που διασώθηκαν είναι αυτοί του 1863 και του 1877. Εκείνος του 1863 περιλαμβάνει όλους τους εκλογείς του νησιού αλλά έχει ελλιπή στοιχεία. Αυτός του 1877 καταγράφει επάγγελμα, μόνιμη κατοικία και άλλα χρήσιμα στοιχεία αλλά αφορά μόνο τους εκλογείς του παλαιού δήμου Αμοργού, δηλαδή Χώρας, Καταπόλων και Κάτω Μεριάς, όπως και τους ολιγάριθμους πληθυσμούς Κουφονησίου, Σχινούσας και Δονούσας που εκείνη την περίοδο είχαν αρχίσει να αποικίζονται από Αμοργιανές οικογένειες.Ο εκλογικός κατάλογος του 1877 περιλαμβάνει 787 εκλογείς με το ονοματεπώνυμό τους, όνομα πατρός, ηλικία, επάγγελμα και «ενεστώσα διαμονή», δηλαδή τον τόπο που κατοικούσαν την εποχή που συντασσόταν ο κατάλογος. Από αυτή την τελευταία εγγραφή (ενεστώσα διαμονή) προκύπτουν πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα για την κινητικότητα του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της Αμοργού στο τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα.
Από τους 787 εκλογείς, οι 221 δεν βρίσκονταν στην Αμοργό αλλά ζούσαν ή εργάζονταν μακριά από το νησί. Με άλλα λόγια, ο 1 στους 3 (ποσοστό 28%) ήταν στην ξενιτιά. Στον πίνακα δεξιά (κλικ για μεγέθυνση) φαίνονται αναλυτικά οι τόποι που βρίσκονταν οι Αμοργιανοί εκλογείς και ο αριθμός τους. Στον χάρτη (κορυφή της σελίδας) σημειώνονται με βέλη οι βασικοί δρόμοι της ξενιτιάς. Φαίνονται με σαφήνεια οι δύο βασικές κατευθύνσεις.
Η μία κατεύθυνση, προς την δύση, είχε δύο καταλήξεις. Την Ερμούπολη της Σύρου, που τότε αναπτυσσόταν ραγδαία, και την Αθήνα, που ήταν η πρωτεύουσα. Οι 12 στους 100 Αμοργιανούς είχαν πάρει τον δυτικό δρόμο της ξενιτιάς.
Η δεύτερη κατεύθυνση, προς την ανατολή, είχε περισσότερους προορισμούς. Την περιοχή της Σμύρνης με τα Σώκια και την Νέα Έφεσο, την Κωνσταντινούπολη και τις ρουμανικές πόλεις Βραΐλα και Κραϊόβα. Τον ανατολικό δρόμο της ξενιτιάς είχαν πάρει οι 7 στους 100 Αμοργιανούς.
Την εποχή εκείνη η Ελλάδα έφτανε μέχρι την Λαμία. Η Σμύρνη και η Πόλη ήταν τα δύο μεγάλα κέντρα του ελληνισμού. Έχει μεγάλη σημασία, λοιπόν, η διαπίστωση ότι η Αμοργός εξακολουθούσε να διατηρεί το 1877 στενές οικονομικές και άλλες σχέσεις με την Ανατολή και ειδικά με την Κωνσταντινούπολη.
Πρέπει ακόμη να επισημανθεί η σχετικά πρώιμη μετανάστευση Αμοργιανών προς την Αίγυπτο, όπου αργότερα οργανώθηκαν στην Αδελφότητα των Αμοργίνων.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το γεγονός ότι η μετανάστευση προς τα νησιά των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου εμφανίζεται ισοδύναμη, κάτι που επιβεβαιώνει έμμεσα ότι η Αμοργός αποτελούσε τον ενδιάμεσο κρίκο ανάμεσα στα δύο νησιωτικά συμπλέγματα του Αιγαίου.
Την εποχή εκείνη η Ελλάδα έφτανε μέχρι την Λαμία. Η Σμύρνη και η Πόλη ήταν τα δύο μεγάλα κέντρα του ελληνισμού. Έχει μεγάλη σημασία, λοιπόν, η διαπίστωση ότι η Αμοργός εξακολουθούσε να διατηρεί το 1877 στενές οικονομικές και άλλες σχέσεις με την Ανατολή και ειδικά με την Κωνσταντινούπολη.
Πρέπει ακόμη να επισημανθεί η σχετικά πρώιμη μετανάστευση Αμοργιανών προς την Αίγυπτο, όπου αργότερα οργανώθηκαν στην Αδελφότητα των Αμοργίνων.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το γεγονός ότι η μετανάστευση προς τα νησιά των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου εμφανίζεται ισοδύναμη, κάτι που επιβεβαιώνει έμμεσα ότι η Αμοργός αποτελούσε τον ενδιάμεσο κρίκο ανάμεσα στα δύο νησιωτικά συμπλέγματα του Αιγαίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου