Οι φίλοι του μπλοκ

Κυριακή 27 Μαΐου 2007

Οι τοιχογραφίες στον Χρυσόστομο

κείμενο - φωτογραφίες: Γιάννης Δεσποτίδης


Ένα από τα σημαντικά βυζαντινά μνημεία του νησιού μας, η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Χρυσόστομου, άλλοτε μετόχι της Ιεράς Μονής Χοζοβιωτίσσης, κινδυνεύει να καταστραφεί από την συνεχόμενη φθορά του χρόνου.
Ο μικρός ναός, δείγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής, βρίσκεται στην κρημνώδη περιοχή των Καψάλων, κτισμένος μέσα σε κτήμα της Μονής με λιγοστές ελιές, ανάμεσα σε ερειπωμένα κτίσματα και βράχια.
Μνήμες και εικόνες της ταπεινής ζωής των μοναχών ανασταίνονται. Ο νάρθηκας του ναού είναι κατάγραφος με αξιόλογες τοιχογραφίες, πιθανόν του 13ου αιώνα, οι οποίες παρουσιάζουν τη ζωή του Αγίου.
Μεγάλο όμως ενδιαφέρον παρουσιάζουν δύο τοιχογραφίες: η θυσία του Αβραάμ και ο Επιτάφιος Θρήνος. Οι σπάνιες αυτές τοιχογραφίες έχουν υποστεί τεράστιες φθορές.
Ολόκληρο εξάλλου το κτίριο παρουσιάζει σοβαρά στατικά προβλήματα, ρωγμές στην αψίδα και το θόλο με αποτέλεσμα οι βροχές και η αυξημένη υγρασία να αποτελούν μόνιμη απειλή για το μνημείο.
Η 4η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, στην οποία υπαγόταν η Αμοργός μέχρι και το τέλος του 2003, κατάφερε, έστω και καθυστερημένα, να προχωρήσει την αρχιτεκτονική μελέτη του ναού και να κάνει μία προσωρινή στερέωση των τοιχογραφιών. Όμως η περαιτέρω καθυστέρηση της συντήρησης του μνημείου συντελεί ολοένα και περισσότερο στην καταστροφή του.
Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει και η μοναδική σωζόμενη σκήτη (το λεγόμενο «Ασκηταριό») λίγο ψηλότερα από το ναό, κτισμένη μέσα στο βράχο, που δύσκολα την ξεχωρίζει κανείς, με μικρή και επικίνδυνη είσοδο. Η θέα είναι μοναδική, το βλέμμα αγκιστρώνεται στο πλάτωμα και χάνεται πέρα στο πέλαγος.
Αυθόρμητα ανασαίνει ο επισκέπτης, μαζί με τον δροσερό αέρα, το μοσχοβολιστό θυμίαμα της ιστορίας, σαν να νιώθει το χώρο πάλι ζωντανό. Με τους μοναχούς να αλαφροπατούν στο χώμα, ευλογώντας γη και ουρανό, δοξάζοντας ακατάπαυστα το Δημιουργό.
Είναι απαραίτητο αυτό το σημαντικό βυζαντινό μνημείο της Αμοργού να διασωθεί. Ας μεριμνήσουν οι αρμόδιοι φορείς, πριν να είναι αργά, ώστε να ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα και να διατηρηθεί.




Δεν υπάρχουν σχόλια: