Από το «Ημερολόγιον Θήρα -Αμοργός 1933» μαθαίνουμε ενδιαφέροντα στοιχεία για την κατάσταση του νησιού και για τα πρόσωπα που πρωταγωνιστούσαν εκείνη την εποχή. Στα γενικά στοιχεία για την Αμοργό γράφει:
«Οι κάτοικοι της νήσου ασχολούνται εις γεωργικάς και κτηνοτροφικάς εργασίας, οι δε των Καταπόλων είναι ναυτικοί, διότι οι κάτοικοι των Καταπόλων με τον ασφαλέστατον αυτών λιμένα διατηρούν περί τα 20 μεγάλα και μικρά ιστιοφόρα από 10 - 180 τόννων, έν μικρόν φορτηγόν ατμόπλοιον το «Νικήτας Δενδρινός» των των αδελφών Μιχαήλ και Γεωργίου Δενδρινού και δύο βενζινόπλοια το «Οι τρεις αδελφοί» των αδελφών Αντωνίου, Κωνσταντίνου και Ιωάννου Φωστιέρη και το «Ιωάννης» του Δημητρίου Δενδρινού».
Η Αμοργός είχε 8 κοινότητες. Από αυτές οι 6 ήταν στο νησί και οι άλλες 2 στην Ηρακλειά και την Σχινούσα, με συνολικό πληθυσμό 4.250 άτομα (απογραφή 1928).
Η Χώρα
Η Κοινότητα Αμοργού (Χώρα) είχε 781 κατοίκους. Κοινοτάρχης ήταν ο Γ. Οικονομίδης και σύμβουλοι οι Νικήτας Εξαρχόπουλος, Δημήτριος Γρύσπος, Δημήτριος Γιαννακός και Ιωάννης Μαύρος. Το δημοτικό σχολείο της Χώρας με δάσκαλο τον Γεώργιο Οικονομίδη είχε 114 μαθητές. Λειτουργούσε ημιγυμνάσιο με 17 μαθητές. Επίσης ειρηνοδικείο και τηλεγραφείο.
Οι ιερείς της Χώρας ήταν ο Νικόλαος Πράσινος και ο Αντώνιος Κωβαίος.
Λειτουργούσε συνεταιρικό υδραυλικό ελαιοπιεστήριο με μεγαλύτερους μετόχους τους Νικήτα Βλαβιανό και Μιχαήλ Κορονέλο.
Κατάπολα και Κουφονήσι
Η Κοινότητα Καταπόλων περιελάμβανε τους τρεις οικισμούς Κατάπολα, Ραχίδι, Ξυλοκερατίδι και επίσης το Κουφονήσι, με συνολικό πληθυσμό 915 κατοίκους «ναυτι-κούς, ιδιοκτήτας ιστιοφόρων, αλιείς και γεωργοκτηνοτρόφους». Τα Κατάπολα είναι νέος συνοικισμός, γράφει το ημερολόγιο, και «έχει ωραίας οικίας τας πλείστας εντός κήπων δενδροφύτων, παρουσιάζοντα από μακρόθεν θαυμάσιον θέαμα».
Το Κοινοτικό Συμβούλιο Καταπόλων αποτελούσαν οι Ευάγγελος Σίμος, Γεώργιος Εξαρχόπουλος, Δημήτριος Εξαρχόπουλος, Αντώνιος Δεσποτίδης και Μιχαήλ Μ. Νομικός.
Ιερέας στα Κατάπολα ήταν ο Δημήτριος Πρέκας, που έφερε και τον τίτλο του οικονόμου. Λειτουργούσε εναλλάξ στον Άγιο Γεώργιο και την Παναγιά την Καταπολιανή.
Στα Κατάπολα λειτουργούσε διτάξιο δημοτικό με 97 μαθητές και διευθυντή τον Γεώργιο Θεολογίτη. Ένα μεγάλο μέρος των δαπανών για την ανέγερση του κτιρίου του δημοτικού σχολείου Καταπόλων είχε καλύψει η Αδελφότης Αμοργίνων της Αιγύπτου.
Τα Κατάπολα ήταν έδρα υποτελωνείου με σταθμό καταδίωξης του λαθρεμπορίου. Στο Ξυλοκερατίδι λειτουργούσε το καρνάγιο του μάστρο Γιώργη Βαζαίου.
Ιδιοκτήτες ιστιοφόρων πλοίων ήταν οι:
Ιωάννης Παλαιολόγος, Λουκάς Φωστιέρης, Μιχαήλ Φωστιέρης, Ιωάννης Φωστιέρης, Κωνσταντίνος Κωβαίος, Ιωάννης Βεκρής, Αντώνιος Βεκρής, Παντελής Βεκρής, Παντελής Δεσποτίδης, Γεώργιος Βαζαίος, Μιχαήλ Πρέκας, Αντώνιος Πρέκας, Εμμανουήλ Πρέκας, Νικήτας Σκαρλάτος, Μαρίνος Πράσινος, Παναγιώτης Πράσινος, Νικόλαος Σκοπελίτης, Νικόλαος Ψιακής, Ιωάννης Σκοπελίτης, Γεώργιος Πρέκας και Μάρκος Ρούσσος.
Προφανώς κάποιοι από τους παραπάνω ναυτικούς κατοικούσαν στο Κουφονήσι.
Αναφέρεται ότι λειτουργούσαν στα Κατάπολα και δύο ξενοδοχεία, του Νικολάου Νομικού και του Σταματίου Πρέκα.
Γιατροί Καταπόλων και Αμοργού ήταν οι Γεώργιος Χιωτίνης, Γεώργιος Οικονομίδης και Μιχαήλ Γρίσπος.
Λαγκάδα και Δονούσα
Την Κοινότητα Λαγκάδας αποτελούσαν το ομώνυμο χωριό, ο Ποταμός, ο Στρούμπος και η Δονούσα. Ο συνολικός πληθυσμός ήταν 1.020 άτομα, από τα οποία 528 κατοικούσαν στην Λαγκάδα και 235 στην Δονούσα.
Κοινοτάρχης ήταν ο Ευστάθιος Γαβαλάς και σύμβουλοι οι Γεώργιος Βεκρής, Μάρκος Λαμνάτος, Αντώνιος Βλαβιανός και Μιχαήλ Δεσποτίδης.
Στην Λαγκάδα λειτουργούσε διτάξιο δημοτικό σχολείο, με 85 μαθητές και δασκάλους τους Νικήτα Θεολογίτη και Γεώργιο Πρέκα. Στον Ποταμό το δημοτικό είχε 25 μαθητές και δάσκαλο τον Μάρκο Βαλληνδρά από τη Νάξο. Στην Δονούσα το δημοτικό είχε 40 μαθητές και δασκάλα την Βαρβάρα Φραγκάκη.
Γιατρός στην Αιγιάλη ήταν ο Κωνσταντίνος Σίμος από τον Ποταμό.
Τα Θολάρια
Η Κοινότητα Θολαρίων είχε πληθυσμό 320 άτομα. Πριν μερικά χρόνια ήταν πυκνοκατοικημένα, επισημαίνεται στο ημερολόγιο.
Κοινοτάρχης ήταν ο Νικήτας Νομικός και σύμβουλοι οι Γεώργιος Ν. Οικονομίδης, Μιχαήλ Οικονομίδης, Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος και Μάρκος Συνοδινός.
Ναός ήταν των Αγίων Αναργύρων με εφημέριο τον ιερέα Μιχαήλ Στεφανόπουλο.
Το δημοτικό σχολείο στα Θολάρια είχε 51 μαθητές και δάσκαλο τον Αναστάσιο Μεταλληνό.
Το Βρούτση
Η Κοινότητα του Βρουτσιού περιελάμβανε το Βρούτση και το Καμάρι, με 204 κατοίκους. Το κοινοτικό συμβούλιο αποτελούσαν οι Δημήτριος Νομικός, Αντώνιος Πάσσαρης, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος και Λορέντζος Κωβαίος.
Εφημέριος στον ναό του Αγίου Σπυρίδωνα ήταν ο Ηλίας Γρύσπος.
Το δημοτικό σχολείο είχε 56 μαθητές και δάσκαλο τον Νικόλαο Οικονομίδη. Στεγαζόταν σε νεόδμητο κτίριο, τις δαπάνες του οποίου είχαν καταβάλει οι καταγόμενοι από το Βρούτση και εγκατεστημένοι στο Σικάγο των ΗΠΑ Νικήτας και Ευάγγελος Νομικός. Οι ίδιοι είχαν χρηματοδοτήσει και πολλά άλλα κοινωφελή έργα.
Το Βρούτση περνούσε οικονομική κρίση, λόγω αδυναμίας να πουληθούν τα καπνά του.
Αρκεσίνη και Κολοφάνα
Την Κοινότητα Αρκεσίνης αποτελούσαν η Αρκεσίνη, η Κολοφάνα και η Ραχούλα, με συνολικό πληθυσμό 450 άτομα.
Κοινοτάρχης ήταν ο Μάρκος Μαρκουλής και σύμβουλοι οι Δημήτριος Δεσποτίδης, Εμμανουήλ Κ. Κωβαίος, Ιωάννης Θ. Νομικός και Ρωσσέτος Βασαράμβας.
Εφημέριος στον Άγιο Ονούφριο της Αρκεσίνης ήταν ο ιερέας Ηλίας Κωβαίος.
Το δημοτικό σχολείο Αρκεσίνης είχε 47 μαθητές με δάσκαλο τον Κωνσταντίνο Κωβαίο. Το κτίριο του μόλις είχε κατασκευαστεί, χάρη στις εισφορές της Αδελφότητας Αμοργίνων της Αιγύπτου και του εγκατεστημένου στο Σικάγο Ευάγγελου Νομικού.
Το δημοτικό σχολείο της Κόλοφάνας στεγαζόταν σε ιδιωτικό οίκημα, γιατί το κτίριο του βρισκόταν υπό ανέγερση. Είχε 25 μαθητές με δάσκαλο τον Νικ. Βαλληνδρά από τη Νάξο.
Στην Κάτω Μεριά η βασική καλλιέργεια ήταν τα καπνά. Έκαναν επίσης εξαγωγή βοδιών, αιγοπροβάτων και χοίρων.
Λειτουργούσε γεωργικός συνεταιρισμός με 77 μέλη και διοικητικό συμβούλιο τους Δημήτριο Ν. Νομικό, Γεώργιο Ν. Κωβαίο, Μιχαήλ Ν. Γαβαλά, Κωνσταντίνο Μ. Κωβαίο, Λορέντζο Κ. Κωβαίο.
«Οι κάτοικοι της νήσου ασχολούνται εις γεωργικάς και κτηνοτροφικάς εργασίας, οι δε των Καταπόλων είναι ναυτικοί, διότι οι κάτοικοι των Καταπόλων με τον ασφαλέστατον αυτών λιμένα διατηρούν περί τα 20 μεγάλα και μικρά ιστιοφόρα από 10 - 180 τόννων, έν μικρόν φορτηγόν ατμόπλοιον το «Νικήτας Δενδρινός» των των αδελφών Μιχαήλ και Γεωργίου Δενδρινού και δύο βενζινόπλοια το «Οι τρεις αδελφοί» των αδελφών Αντωνίου, Κωνσταντίνου και Ιωάννου Φωστιέρη και το «Ιωάννης» του Δημητρίου Δενδρινού».
Η Αμοργός είχε 8 κοινότητες. Από αυτές οι 6 ήταν στο νησί και οι άλλες 2 στην Ηρακλειά και την Σχινούσα, με συνολικό πληθυσμό 4.250 άτομα (απογραφή 1928).
Η Χώρα
Η Κοινότητα Αμοργού (Χώρα) είχε 781 κατοίκους. Κοινοτάρχης ήταν ο Γ. Οικονομίδης και σύμβουλοι οι Νικήτας Εξαρχόπουλος, Δημήτριος Γρύσπος, Δημήτριος Γιαννακός και Ιωάννης Μαύρος. Το δημοτικό σχολείο της Χώρας με δάσκαλο τον Γεώργιο Οικονομίδη είχε 114 μαθητές. Λειτουργούσε ημιγυμνάσιο με 17 μαθητές. Επίσης ειρηνοδικείο και τηλεγραφείο.
Οι ιερείς της Χώρας ήταν ο Νικόλαος Πράσινος και ο Αντώνιος Κωβαίος.
Λειτουργούσε συνεταιρικό υδραυλικό ελαιοπιεστήριο με μεγαλύτερους μετόχους τους Νικήτα Βλαβιανό και Μιχαήλ Κορονέλο.
Κατάπολα και Κουφονήσι
Η Κοινότητα Καταπόλων περιελάμβανε τους τρεις οικισμούς Κατάπολα, Ραχίδι, Ξυλοκερατίδι και επίσης το Κουφονήσι, με συνολικό πληθυσμό 915 κατοίκους «ναυτι-κούς, ιδιοκτήτας ιστιοφόρων, αλιείς και γεωργοκτηνοτρόφους». Τα Κατάπολα είναι νέος συνοικισμός, γράφει το ημερολόγιο, και «έχει ωραίας οικίας τας πλείστας εντός κήπων δενδροφύτων, παρουσιάζοντα από μακρόθεν θαυμάσιον θέαμα».
Το Κοινοτικό Συμβούλιο Καταπόλων αποτελούσαν οι Ευάγγελος Σίμος, Γεώργιος Εξαρχόπουλος, Δημήτριος Εξαρχόπουλος, Αντώνιος Δεσποτίδης και Μιχαήλ Μ. Νομικός.
Ιερέας στα Κατάπολα ήταν ο Δημήτριος Πρέκας, που έφερε και τον τίτλο του οικονόμου. Λειτουργούσε εναλλάξ στον Άγιο Γεώργιο και την Παναγιά την Καταπολιανή.
Στα Κατάπολα λειτουργούσε διτάξιο δημοτικό με 97 μαθητές και διευθυντή τον Γεώργιο Θεολογίτη. Ένα μεγάλο μέρος των δαπανών για την ανέγερση του κτιρίου του δημοτικού σχολείου Καταπόλων είχε καλύψει η Αδελφότης Αμοργίνων της Αιγύπτου.
Τα Κατάπολα ήταν έδρα υποτελωνείου με σταθμό καταδίωξης του λαθρεμπορίου. Στο Ξυλοκερατίδι λειτουργούσε το καρνάγιο του μάστρο Γιώργη Βαζαίου.
Ιδιοκτήτες ιστιοφόρων πλοίων ήταν οι:
Ιωάννης Παλαιολόγος, Λουκάς Φωστιέρης, Μιχαήλ Φωστιέρης, Ιωάννης Φωστιέρης, Κωνσταντίνος Κωβαίος, Ιωάννης Βεκρής, Αντώνιος Βεκρής, Παντελής Βεκρής, Παντελής Δεσποτίδης, Γεώργιος Βαζαίος, Μιχαήλ Πρέκας, Αντώνιος Πρέκας, Εμμανουήλ Πρέκας, Νικήτας Σκαρλάτος, Μαρίνος Πράσινος, Παναγιώτης Πράσινος, Νικόλαος Σκοπελίτης, Νικόλαος Ψιακής, Ιωάννης Σκοπελίτης, Γεώργιος Πρέκας και Μάρκος Ρούσσος.
Προφανώς κάποιοι από τους παραπάνω ναυτικούς κατοικούσαν στο Κουφονήσι.
Αναφέρεται ότι λειτουργούσαν στα Κατάπολα και δύο ξενοδοχεία, του Νικολάου Νομικού και του Σταματίου Πρέκα.
Γιατροί Καταπόλων και Αμοργού ήταν οι Γεώργιος Χιωτίνης, Γεώργιος Οικονομίδης και Μιχαήλ Γρίσπος.
Λαγκάδα και Δονούσα
Την Κοινότητα Λαγκάδας αποτελούσαν το ομώνυμο χωριό, ο Ποταμός, ο Στρούμπος και η Δονούσα. Ο συνολικός πληθυσμός ήταν 1.020 άτομα, από τα οποία 528 κατοικούσαν στην Λαγκάδα και 235 στην Δονούσα.
Κοινοτάρχης ήταν ο Ευστάθιος Γαβαλάς και σύμβουλοι οι Γεώργιος Βεκρής, Μάρκος Λαμνάτος, Αντώνιος Βλαβιανός και Μιχαήλ Δεσποτίδης.
Στην Λαγκάδα λειτουργούσε διτάξιο δημοτικό σχολείο, με 85 μαθητές και δασκάλους τους Νικήτα Θεολογίτη και Γεώργιο Πρέκα. Στον Ποταμό το δημοτικό είχε 25 μαθητές και δάσκαλο τον Μάρκο Βαλληνδρά από τη Νάξο. Στην Δονούσα το δημοτικό είχε 40 μαθητές και δασκάλα την Βαρβάρα Φραγκάκη.
Γιατρός στην Αιγιάλη ήταν ο Κωνσταντίνος Σίμος από τον Ποταμό.
Τα Θολάρια
Η Κοινότητα Θολαρίων είχε πληθυσμό 320 άτομα. Πριν μερικά χρόνια ήταν πυκνοκατοικημένα, επισημαίνεται στο ημερολόγιο.
Κοινοτάρχης ήταν ο Νικήτας Νομικός και σύμβουλοι οι Γεώργιος Ν. Οικονομίδης, Μιχαήλ Οικονομίδης, Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος και Μάρκος Συνοδινός.
Ναός ήταν των Αγίων Αναργύρων με εφημέριο τον ιερέα Μιχαήλ Στεφανόπουλο.
Το δημοτικό σχολείο στα Θολάρια είχε 51 μαθητές και δάσκαλο τον Αναστάσιο Μεταλληνό.
Το Βρούτση
Η Κοινότητα του Βρουτσιού περιελάμβανε το Βρούτση και το Καμάρι, με 204 κατοίκους. Το κοινοτικό συμβούλιο αποτελούσαν οι Δημήτριος Νομικός, Αντώνιος Πάσσαρης, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος και Λορέντζος Κωβαίος.
Εφημέριος στον ναό του Αγίου Σπυρίδωνα ήταν ο Ηλίας Γρύσπος.
Το δημοτικό σχολείο είχε 56 μαθητές και δάσκαλο τον Νικόλαο Οικονομίδη. Στεγαζόταν σε νεόδμητο κτίριο, τις δαπάνες του οποίου είχαν καταβάλει οι καταγόμενοι από το Βρούτση και εγκατεστημένοι στο Σικάγο των ΗΠΑ Νικήτας και Ευάγγελος Νομικός. Οι ίδιοι είχαν χρηματοδοτήσει και πολλά άλλα κοινωφελή έργα.
Το Βρούτση περνούσε οικονομική κρίση, λόγω αδυναμίας να πουληθούν τα καπνά του.
Αρκεσίνη και Κολοφάνα
Την Κοινότητα Αρκεσίνης αποτελούσαν η Αρκεσίνη, η Κολοφάνα και η Ραχούλα, με συνολικό πληθυσμό 450 άτομα.
Κοινοτάρχης ήταν ο Μάρκος Μαρκουλής και σύμβουλοι οι Δημήτριος Δεσποτίδης, Εμμανουήλ Κ. Κωβαίος, Ιωάννης Θ. Νομικός και Ρωσσέτος Βασαράμβας.
Εφημέριος στον Άγιο Ονούφριο της Αρκεσίνης ήταν ο ιερέας Ηλίας Κωβαίος.
Το δημοτικό σχολείο Αρκεσίνης είχε 47 μαθητές με δάσκαλο τον Κωνσταντίνο Κωβαίο. Το κτίριο του μόλις είχε κατασκευαστεί, χάρη στις εισφορές της Αδελφότητας Αμοργίνων της Αιγύπτου και του εγκατεστημένου στο Σικάγο Ευάγγελου Νομικού.
Το δημοτικό σχολείο της Κόλοφάνας στεγαζόταν σε ιδιωτικό οίκημα, γιατί το κτίριο του βρισκόταν υπό ανέγερση. Είχε 25 μαθητές με δάσκαλο τον Νικ. Βαλληνδρά από τη Νάξο.
Στην Κάτω Μεριά η βασική καλλιέργεια ήταν τα καπνά. Έκαναν επίσης εξαγωγή βοδιών, αιγοπροβάτων και χοίρων.
Λειτουργούσε γεωργικός συνεταιρισμός με 77 μέλη και διοικητικό συμβούλιο τους Δημήτριο Ν. Νομικό, Γεώργιο Ν. Κωβαίο, Μιχαήλ Ν. Γαβαλά, Κωνσταντίνο Μ. Κωβαίο, Λορέντζο Κ. Κωβαίο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου